Zo werkt de Europese rode loper voor Iraans staatsterrorisme

Zo werkt de Europese rode loper voor Iraans staatsterrorisme

Al decennia financiert en organiseert de IRGC-Quds brigade aanslagen op Iraanse dissidenten en Joodse instellingen over de hele wereld. Volgens de meest conservatieve schattingen zijn buiten Iran tot nu toe ruim 500 dissidenten om het leven gebracht. De daders worden veelal opgepakt maar in veel gevallen ontlopen ze hun straf door wat bekend is geworden als ‘gijzeldiplomatie’.

De volgende voorbeelden geven enig inzicht in hoe het Iraanse regime opereert. Neem Assadolah Assadi. Hij werkte als ‘diplomaat’ op de Iraanse ambassade in Wenen, maar heimelijk was hij het hoofd van het Europese terreurnetwerk van de ayatollahs. Met zijn diplomatieke koffer had hij in een passagiersvliegtuig een krachtige bom naar Europa gesmokkeld. Drie van zijn Belgische handlangers zouden de bom laten ontploffen op een bijeenkomst van een paar duizend dissidenten in Parijs met Europese en Amerikaanse politici. Deze bom zou meer slachtoffers hebben gemaakt dan de aanslag van IS op Bataclan.

Na een internationale klopjacht, waarbij Oostenrijk, Frankrijk, België, Duitsland, Israël, Zweden en Denemarken waren betrokken, werd Assadi in in 2018 gearresteerd. In België werd deze 'terreurbaas', door inlichtingendiensten omschreven als 'een grote vis', tot 20 jaar cel veroordeeld. Assadi werd na vijf jaar gevangenschap vrijgelaten en overgedragen aan de ayatollahs in een uitwisseling voor een Belgische, twee Oostenrijkse en een Deense staatsburgers die onschuldig in Teheran werden gegijzeld.  

Dan is er casus Hamid Nouri. Hij werd in 2019 in Zweden vastgezet wegens moord en oorlogsmisdaden. Bewezen werd verklaard dat Nouri de handlanger was van Ebrahim Raisi (van 2012 – 2024 president van de islamitische republiek) tijdens de golf executies van Iraanse politieke gevangenen in 1988. Volgens verschillende schattingen zijn toen tussen de 2.800 en 30.000 Iraniërs afgeslacht.

Het was de eerste keer dat iemand werd aangeklaagd in verband met dat gruwelijke bloedbad. Nouri werd veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf en het betalen van een schadevergoeding van 1,2 miljoen SEK, Zweedse kronen. Op 15 juni 2024 werd Nouri geruild voor twee door het Iraanse regime gegijzelde onschuldige Europeanen (een EU-diplomaat Johan Floderus en een andere man genaamd Saeed Azizi).

Gijzeling om veroordeelde terroristen vrij te krijgen is geen nieuwe tactiek van het ayatollah-regime. Deze vorm van staatsterrorisme wordt al vanaf het begin van hun macht ingezet. Met succes. Neem de Libanese terrorist Anis Naghash. Hij vermoordde in 1980 in Parijs twee mensen van wie een politieagent. Een andere agent raakte invalide. Het doelwit, de Iraanse oud-premier Shapour Bakhtiar, ontsnapte aan de dood.

President Mitterrand verleende Naghash en zijn vier handlangers amnestie en stuurde ze naar Teheran. Direct daarna werden alle Franse gijzelaars in Libanon vrijgelaten. Naghash heeft later in interviews triomfantelijk opgeschept over zijn ‘Parijse operatie’. 

Parijs werd in 1985 en 1986 geteisterd door een reeks bomaanslagen, waarbij veertien doden en driehonderd gewonden vielen. Het spoor leidde naar Vahid Gorji, medewerker van de Iraanse ambassade. Hij vluchtte het ambassadegebouw in. In Teheran werd direct een Franse diplomaat gearresteerd wegens ‘spionage’. Ook Gorji kreeg een vrijgeleide naar Teheran. 

De volgende aanslag op oud-premier Bakhtiar was wel succesvol. In zijn werkkamer werden hij en zijn assistent met een keukenmes in stukken gereten. Dader Ali Vakili-Rad werd gearresteerd. Als enige. Acht handlangers ontkwamen via Zwitserland. Vakili Rads heldenontvangst in Teheran - hij had een bloemenkrans om zijn nek - werd live op TV uitgezonden. 

In 1989 werden in Wenen drie Koerdische leiders in koelen bloede geëxecuteerd. Drie daders werden gearresteerd. Hun leider bleek Mohammad-Hossain Sahraroodi te zijn, de  hoofdonderhandelaar voor een wapendeal met Oostenrijk. De antiterreur onderzoekers beschikten over een berg bewijsmateriaal, inclusief de moordwapens. Niettemin doken de moordenaars niet lang na hun arrestatie op in Teheran. Oostenrijk was een zeer lucratieve wapencontract rijker. Sahraroodi gaat nu als generaal Ghafour Darjasi door het leven. Hij is het hoofd van het bureau van de parlementsvoorzitter van het regime.  

Verder naar 1997. Duitse rechters wezen de hoogste Iraanse leiders aan als opdrachtgevers van de standrechtelijke executie van vier dissidenten die deelnamen aan een internationaal congres in Berlijn. Kazem Darabi, de leider van de terroristen, kreeg levenslang. Saillant is dat hij al eerder als ongewenste vreemdeling naar Teheran was teruggestuurd. Toen de EU-landen dreigden hun ambassadeurs uit Teheran terug te zullen trekken, beloofden de ayatollahs te stoppen met moorden op Europees grondgebied. Angela Merkel verleende Darabi amnestie. In Teheran werd Darabi - ook hij met een bloemenkrans om de nek - opgewacht door een delegatie van het ministerie van Buitenlands Zaken.

Weer Parijs, in het jaar 2008. Na een rechtsverzoek van de VS arresteerden de Fransen Madjid Kakavand. Hij had de boycot van nucleaire technologie geschonden. In Teheran werd direct een Franse studente gearresteerd wegens anti-regeringspropaganda. In plaats van te worden uitgeleverd aan de VS, vloog Kakavand naar Teheran. De studente kwam vrij.

In Nederland werden in 2015 in Almere en 2017 in Den Haag twee Iraanse vluchtelingen geliquideerd. Iemand die het kon weten zei ooit tegen mij dat de recherche geen onderzoek mocht doen naar de opdrachtgevers van de criminele schutters en de moordmakelaar. Die zijn gearresteerd en veroordeeld. De Nederlandse overheid heeft in 2018 twee ‘diplomaten’ van de Iraanse ambassade het land uitgezet.

Dan het meest recente voorbeeld. In december 2024 werd in Italië Mohammed Abedini gearresteerd op verzoek van de Amerikaanse regering. Hij wordt verdacht van het leveren van drone-onderdelen aan het regime. Die zouden zijn gebruikt bij een aanval in Jordanië in 2023, waarbij drie Amerikaanse militairen om het leven kwamen. Direct daarna werd de 29-jarige Italiaanse journaliste Cecilia Sala, die op dat moment in Iran verbleef, vastgezet. Ze zou een spion zijn. Italië stuurde Abedini naar Iran in plaats van Amerika. En ja hoor: de Italiaanse journaliste kwam vrij.

Dit is een geactualiseerde versie van een verhaal van Keyvan Shahbazi dat is gepubliceerd op 4 juli 2022. 

—————————————————————————————
Keyvan Shahbazi is schrijver en cultureel psycholoog.
Hij adviseerde diverse Nederlandse ministers, doceerde aan de Politieacademie en was columnist bij De Volkskrant en thans De Telegraaf.
In 2014 werd hij benoemd tot de Vrijdenker van het jaar.